Spotkanie rozpoczęło się występem zespołu ludowego „Klekociaki” z miasteczka Boćki na Podlasiu, który na wstępie powitał gości utworem "Masz, marsz Polonia". Zespół był dumą obecnego na uroczystości wójta gminy Boćki p. Stanisława Derehajły.
Wśród przybyłych licznie gości znaczna część przedstawicieli samorządu wywodziła się z środowiska szlachty Mazowsza i Podlasia m.in.: p. Józef Mioduszewski h. Ostoja – poseł na sejm RP z woj. podlaskiego, p. Jacek Bogucki h. Krzywda – starosta powiatu wysokomazowieckiego, p. Ryszard Pogorzelski h. Krzywda – wójt gminy Kobylin Borzymy. Część gości honorowych była jednocześnie członkami białostockiego oddziału Związku Szlachty jak p. Jan Zalewski h. Junosza – starosta siemiatycki, p. Krzysztof Tołwiński h. Ogończyk – v-ce marszałek sejmiku województwa podlaskiego, p. prof. Witold Czarnecki h. Prus III - Prezes Białostockiego Oddziału Światowego Związku Żołnierzy AK, czy też p. Jan Szrzedziński h. Leliwa – Prezes Białostockiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego.
Zarząd Główny Związku Szlachty Polskiej reprezentowany był przez sekretarza - p. Marcina Forkiewicza h. Sas. W spotkaniu udział wzięły również delegacje oddziałów: z Krakowa w osobie Pani Prezes Norberty Tendery z Mocarskich h. Łada i Warszawy, reprezentowanego przez Pana Prezesa Krzysztofa Orłowskiego h. Lubicz oraz sekretarza oddziału – p. Henryka hr. Grocholskiego h. Syrokomla.
Na wstępie głos zabrał Prezes Oddziału ZSzP w Białymstoku p. Łukasz Lubicz-Łapiński h. Lubicz, podsumowując rok działalności oddziału i przedstawiając jego minione inicjatywy. O planach rozwoju białostockiego oddziału oraz o roli szlachty na Podlasiu mówił Wiceprezes p. Krzysztof Tołwiński h. Ogończyk.
Następnie wystąpił p. Marcin Forkiewicz h. Sas – Sekretarz ZSzP podkreślając zasługi Zarządu Oddziału w rozwoju organizacji w tej części kraju. Na ręce Prezesa i V-ce Prezesa Oddziału przekazane zostały listy gratulacyjne podpisane przez członków Zarządu Głownego w Gdańsku. Kolejną uroczystą chwilą było wręczenie legitymacji nowym przyjętym członkom.
Kolejnym punkt spotkania dotyczył dziedzictwa kulturowego regionu podlaskiego w dziedzinie kulinarnej. Lokalni wytwórcy tradycyjnych potraw i przetworów prezentowali swoje wyroby odkrywając przed zgromadzonymi gośćmi rąbek tajemniczych receptur, przekazywanych w rodzinie z pokolenia na pokolenie. Wśród wielu potraw prezentowano słodkie ciasta, babki, nalewki, jak również mięsa, narwiańskie kiszone ogórki, kapustę, czy też charakterystyczną dla tego regionu kiszkę ziemniaczaną przyrządzoną na kilka sposobów.
Po prezentacji wyrobów nastąpiła przerwa, podczas której można było skosztować wszystkich przedstawianych smakołyków. Szczególnym wzięciem cieszyły się pyzy, kiszka i chleb ze smalcem z dodatkiem jabłka i cebulki. Na deser czekało ciasto drożdżowe i szklaneczka podpiwku. Wolny czas umilał zespół „Klekociaki”, dlatego też przerwa przedłużyła się z planowanych 20 do 40 minut.Drugą część uroczystości stanowiła mini sesja popularno-naukowa poświęcona szlachcie północno-wschodniej Polski. Przed pierwszym wystąpieniem głos zabrał, przybyły w przerwie, p. prof. Józef Maroszek z Wydziału Historii Uniwersytetu w Białymstoku. Pan profesor przekazał informację o wydaniu książki dotyczącej historii gminy Trzcianne, terenu zamieszkałego w znacznej części przez drobną szlachtę podlaską oraz o rozpoczętych badaniach nad szlachecką gminą Szepietowo na Podlasiu. Nowa książka być może wydana zostanie jeszcze w tym roku staraniem tamtejszej gminy.
Jako pierwszy z referatem wystąpił p. Tomasz Jaszczołt h. Awdaniec – znawca historii szlachty podlaskiej. Dzięki jego wystąpieniu nt. „Źródeł do badań nad genealogią szlachty z. drohickiej i mielnickiej” zebrani mieli możliwość poznać szczegóły tragicznej historii dokumentów podlaskich, które w znacznej części uległy zagładzie podczas wielu wojen i zawieruch lub znalazły się w ich wyniku poza granicami dzisiejszego państwa. Drugi referat pt. „Genealogia rodziny na tle genealogii parafii Rozbity Kamień w ziemi drohickiej na Podlasiu” przedstawił p. Zbigniew Wąsowski genealog zajmujący się historią rodzin Południowego Podlasia, w szczególności rodzimej parafii Rozbity Kamień. Poszukiwania rodzinnych historii doprowadziły do powstania wielkiej bazy metrykalnej, którą p. Wąsowski przez wiele lat badał i poszerzał. Wynikiem końcowym poszukiwań było spisanie wszystkich metryk parafialnych od zachowania się ksiąg do czasów współczesnych (lata 1631-1900) i ułożenie ich według poszczególnych miejscowości i rodzin.W przerwie między referatami na stoisku Związku można było nabyć pismo Verbum Nobile, książki z dziedziny genealogii i historii regionu: Ł. Lubicz Łapiński – „Łapy i ich mieszkańcy. Zaścianki Łapińskich w XV-XVIII w.”, T. Jaszczołt, „Gmina Grodzisk k. Siemiatycz. Dzieje ziemi i mieszkańców”, Z. Wąsowski, „Monografia parafii Rozbity Kamień na Podlasiu”.
W ostatniej części spotkania można było wysłuchać referatów dotyczących szlachty z wschodnich części obecnego województwa. Pan Przemysław Czyżewski w wystąpieniu „Polonizacja nazwisk drobnej szlachty grodzieńskiej w XVI-XVII w.” przedstawił interesujące zjawisko przechodzenia szlachty grodzieńszczyzny z nazwisk o formach zakończonych formantem –wicz na typową polską formę z końcówką –cki, –ski. Z kolei p. Artur Konopacki próbował odpowiedzieć na postawione przez siebie pytanie problemowe "Czy Tatarzy byli szlachtą?", przez ukazanie zawiłego systemu prawnego panującego w środowisku Tatarów Polskich w XVI-XVIII w.Spotkanie zakończyło się o godz. 16:00 deklaracją Prezesa, iż inicjatywy przybliżające nam kulturę i historię szlachty polskiej będą odbywać się częściej, ponieważ Oddział ZSzP w Białymstoku planuje od okresu letniego rozpoczęcie „Wieczorków Szlacheckich” na których ta tematyka będzie poruszana.
Łukasz Lubicz-Łapiński
Prezes
Oddziału ZSzP w Białymstoku
